نویسنده: محمد رجا
دانشگاه بین‌المللی «سوره» در تهران روز سه‌شنبه (۱۴ حوت) به دانشجویان افغان که دارای مدارک اقامت معتبر بودند و برای شرکت در یک برنامه‌ی آموزشی رایگان فیلم‌سازی ثبت‌نام کرده و به دانشگاه مراجعه کرده بودند، اجازه‌ی ورود نداد. این برنامه که توسط دانشگاه سوره در چارچوب جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم ۱۰۰ برگزار می‌شد، به صورت عمومی اعلام شده بود.
طبق گزارش‌ها، این برنامه‌ی آموزشی به منظور ارتقای سطح کیفی تولیدات سینمایی و پرورش استعدادهای جوان در ایران، به‌ویژه در حوزه‌ی فیلم‌سازی، برگزار می‌شد. دانشگاه سوره که وابسته به حوزه‌ی هنری انقلاب اسلامی است، به‌عنوان میزبان این برنامه، دستور منع ورود دانشجویان افغانستانی را صادر کرده است.
دانشجویان افغان که با امید و اشتیاق برای شرکت در این کارگاه آموزشی وارد دانشگاه شده بودند، با دستور ریاست دانشگاه، از ورود به محوطه‌ی کارگاه فیلم‌سازی منع شده و به حراست دانشگاه ارجاع داده شدند.
این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که برخی از مقامات ایرانی و سازمان‌های حقوق بشری نسبت به افزایش نژادپرستی و تبعیض‌های اجتماعی و حکومتی علیه مهاجران افغان در ایران هشدار داده‌اند. پیشتر سازمان حقوق بشری هه‌نگاو نیز در بیانیه‌یی از افزایش نگرانی‌ها در خصوص نژادپرستی ضد افغان‌ها، چه در سطح حکومتی و چه در سطح اجتماعی، خبر داده بود.
این تصمیم دانشگاه سوره به طور گسترده‌یی نقد شده و بسیاری این اقدام را بخشی از روند فزاینده‌ی تبعیض و محدودیت‌های اجتماعی علیه افغان‌ها در ایران می‌دانند.
در همین حال، نهادهای حقوق بشری بارها از برخوردهای سخت‌گیرانه‌ی جمهوری اسلامی با پناهندگان افغان انتقاد کرده‌اند، چرا که علاوه بر اخراج‌های گسترده، ایران شهروندان خود را به تماس با پولیس در صورت مشاهده‌ی افغان‌های فاقد مدارک فراخوانده و این موضوع به پدیده‌یی طبیعی در جامعه تبدیل شده است.
علی‌رغم تمامی این مشکلات، ایران خود را به‌عنوان کشوری با «نگاه انسانی و برادرانه» به پناهندگان معرفی می‌کند؛ اما واقعیت‌ها حکایت از شرایط سخت برای میلیون‌ها مهاجر افغان دارند که پس از فرار از جنگ و فقر، اکنون در ایران با بدترین شرایط مواجه هستند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت در گزارش اخیر خود اعلام کرده که بیش از ۱.۲ میلیون مهاجر افغان از ایران به افغانستان بازگشته‌اند و ۶۷ درصد از این افراد به طور اجباری اخراج شده‌اند. این در حالی است که به گفته‌ی نادر یاراحمدی، رئیس مرکز مهاجران وزارت داخله‌ی جمهوری اسلامی، از سه سال پیش، بیش از سه میلیون مهاجر افغان از ایران اخراج شده‌اند.
در نهایت، سوال اصلی اینجاست که آیا ایران همچنان به همان «نگاه انسانی» خود به پناهندگان وفادار خواهد ماند، یا اینکه فشارهای جهانی و اقتصادی موجب خواهد شد که این سیاست‌ها تغییر کرده و پناهندگان بیش از پیش با مشکلات بیشتری مواجه شوند؟
