ضیا کوهی
جنبشهای اعتراضی زنان، در برابر طالبان اکنون در تمام ولایات افغانستان گسترش یافته است. طالبان در برابر این جنبشها، از خشنترین روش کار میگیرند. طالبان، روز شنبه (۲۲ دلو) پریسا مبارز را در تخار دستگیر کردند و بعد از وساطت موی سفیدان محل آزاد شد.
بانو پریسا مبارز، بنیانگذار جنبش زنان معترض تخار، روز شنبه (۲۲ دلو) همراه با برادرش، از منزلشان، توسط طالبان دستگیر گردید. رسانهها، یک روز بعد، از آزادی وی خبر دادند. تصاویر که از وی در رسانهها به نشر رسیده نشان میدهد که طالبان وی را شدیداً شکنجه و لت و کوب کرده اند. همچنان، رسانهها به نقل از بانو مبارز، شکنجه و لت و کوب وی توسط طالبان را تایید کرده اند.
حبیب الرحمان (اسم مستعار) از تخار، به نقل از موی سفیدان محل، روز دو شنبه (۲۴ دلو) در تماس با خبرنگار صدای زنان افغانستان اظهار داشت: «بعد از دستگیری پریسا مبارز، خانواده وی به موی سفیدان محل مراجعه کردند. موی سفیدان، به اداره طالبان رفتند و خواستار آزادی بانو مبارز شدند. در ابتدا طالبان حاضر به آزادی وی نشدند. استدلال طالبان این بوده که این دختران خلاف شریعت اسلام عمل میکنند. از جانب دیگر باعث اغتشاش در ولایت میشوند».
ذبیح الله مجاهد و دیگر چهرههای رسانهای طالبان، همواره اظهار داشته اند که با اغتشاشگران و آنهای که نظم را برهم میزند برخورد سخت میکنند و طالبان حق دارند که معترضان را دستگیر و شکنجه کنند. از نظر طالبان، اعتراض دختران به دلیل محرومیت شان از تحصیل و حقوق مدنی، جرم و ایجاد اغتشاش است.
حبیب الرحمان افزود: «بعد از تاکید مویسفیدان، طالبان حاضر شدند که پریسا مبارز را آزاد کنند. اما از وی تعهد کتبی گرفته اند که دیگر دست به اعتراض نزند. موی سفیدان نیز تعهد کرده اند که کوشش میکنند تا مانع تکرار اعتراض شوند. طالبان برای پریسان اخطار داده، در صورت تکرار عمل با برخورد شدید قانونی مواجه خواهد شد».
در همینحال، روز یکشنبه (۲۳ دلو) بانو نرگس سادات، یک تن از بانوان معترض، از ساحه پلسرخ در مربوطات حوزه سوم شهر کابل، توسط طالبان دستگیر شده است.
خانم ثریا جهش (اسم مستعار) یک تن از نزدیکان بانو سادات میگوید: «بانو سادات را طالبان از مسیر راه دستگیر کرده است. وی در صحنهای کدام تظاهرات و یا اعتراض نبود. شاید جرم وی از نظر طالبان این است که او قبلاً در اعتراضات شرکت داشت. به احتمال زیاد طالبان عکسهای دختران معترض را از فضای مجازی میگیرند و بین افراد شان در حوزه های امنیتی پخش میکنند تا دستگیر کنند. تاهنوز از سرنوشت خانم سادات هیچ گونه معلومات در دست نیست». اعتراض زنان دردسر جدی برای طالبان خلق کرده است. این اعتراضات چهره خشن و اصلی طالبان را برای جهان افشا میکنند.
ثریا جهش افزود: «موج تازهای بازداشتها میتواند دلایل گوناگون داشته باشد. اما احتمالاً دو دلیل عمده دارد. اول، در آستانه ۸ مارچ قرار داریم. فعالان حقوق زن در داخل و خارج از افغانستان به شدت آمادگی میگیرند تا در این روز از شیوهها و روشهای مختلف کار گرفته و علیه طالبان ایستاد شوند. دوم، فرارسیدن بهار و آغاز مکاتب نزدیک است. به این دو دلیل طالبان هراس دارند که ممکن است دامن اعتراضات گسترده شود و از کنترول آنان خارج شود. آنان از همین اکنون، موج جدیدی از تهدید، بازداشت و ارعاب را راهاندازی کرده اند. تا اینکه دختران را سرکوب کنند و از اعتراض بازدارند». نظرات و دیدگاههای که از تینک تنکهای خارجی، همگانی میشود، حکایت از روزهای سخت و بهار پر چالش برای طالبان دارد.
ثریا جهش، در اخیر افزود: «طالبان با این سرکوب نمیتوانند صدای زنان و دختران را خاموش کنند. زیرا هدف جنبشهای زنان رسیدن به حقوق بشر و آزادیهای مدنی و سیاسی است. تا به خواستهای شان نرسند، دست از مبارزه برنخواهند داشت. البته این خواستها، تنها خواستهای زنان افغانستان نیست، بلکه خواستهای مردم افغانستان و جهان نیز است».
در پیوند به موج جدید بازداشتهای دختران معترض، ریچارد بنت گزارشگر ویژه ملل متحد برای حقوق بشر افغانستان، خواستار رهایی بدون قید و شرط دختران معترض شده است.