نویسنده: آترین آشوب
طی حمله‌ی دیروز به دانش‌آموزان دوره‌ی ابتدائیه‌ی دخترانه در ولسوالی کیتی ولایت دایکندی، تعداد زیادی از دانش‌آموزان دچار تهوع، دل‌بدی، خارش و تنگی نفس شده‌اند. هم‌چنان هراس و ترس از رفتن و ادامه‌دادن درس در محلی که به آن‌ها حمله شده، بی‌گمان نزد دانش‌آموزان و خانواده‌های‌شان وجود دارد. اسلام‌گراها مهارت خوبی در دلسرد‌کردن و هراس‌افکنی علیه زنان و خانواده‌های‌شان از تعلیم و تحصیل پیدا کرده‌اند. با چنین اقدامی، کمتر خانواده‌یی حاضر خواهد شد که دخترش را در چنین فضای وحشتناکی به مکتب بفرستد. اینکه امروز با مسمومیت به آن‌ها حمله شده، ممکن است در صورت ادامه‌ی مقاومت دانش‌آموزان و بازگشت عادی به درس‌ها، از حملات انفجاری و انتحاری نیز برای ارعاب بیشتر استفاده شود.
طالبان نخستین گروه اسلامی نیستند که از دانش زنان در هراس افتاده‌اند و علیه تعامل زنان با دانش نقشه طرح می‌کنند. حبیب‌الله کلکانی دهه‌ها قبل، در جهت خنثی‌سازی سیاست‌های مدرنیته‌ی امان‌الله خان، که آن را غرب‌گرایی می‌خواند، تلاش کرد مکاتب زنانه را ببندد و زنان را از فضای عمومی براند. در دوره‌ی امان‌الله خان، مکاتب زنانه، بورسیه‌های تحصیلی، سفرهای خارجی و لغو حجاب اجباری مرسوم شده بود؛ اما حبیب‌الله کلکانی با غربی‌خواندن این اقدامات، اعلام کرد که برای بازگرداندن «اسلام حقیقی»، باید نخست زنان را از این فرصت‌ها دور ساخت و به خانه بازگرداند؛ جایی که به‌زعم او، جایگاه اسلامی زن است. بدون شک سیاست‌های او زمینه‌ساز اقدامات زن‌ستیزانه‌ی جهادیست‌های دهه‌ی هفتاد و سپس طالبان گردید.
تنظیم‌های جهادی پس از حبیب‌الله، گروه دیگری در راستای محرومیت زنان از آموزش محسوب می‌شوند. یکی از جبهه‌های آن‌ها در جنگ با دولت خلق و پرچم، مسموم‌کردن مکاتب زنانه و ایجاد هراس در میان دانش‌آموزان و خانواده‌ها بود، تا خانواده‌ها نگران جان دختران‌شان شوند و از فرستادن آن‌ها به مکتب صرف‌نظر کنند.
با بیرون‌رفتن طالبان از قدرت و آغاز جمهوریت نیز، موارد مسمومیت دانش‌آموزان دختر در مناطق مختلف کشور رخ داد. دست داشتن طالبان در این حملات را نمی‌توان نادیده گرفت. اکنون که حکومت دوباره به دست طالبان افتاده، آن‌ها به راحتی می‌توانند حملات سردی را علیه مکاتب ابتدایی دخترانه سازمان‌دهی کنند.
در جمهوری اسلامی ایران نیز، پس از قیام ژینا، مسمومیت‌های زنجیره‌یی در مکاتب دخترانه اتفاق افتاد. هدف آشکار بود: جمهوری اسلامی از رویارویی با زنان تحصیل‌کرده به ستوه آمده بود و نمی‌خواست نسل‌های آینده‌ی آن‌ها تداوم یابد. به همین دلیل، با هدف سرکوب زنان، به مسمومیت دانش‌آموزان دختر در مکاتب مختلف دست زد.
با وجود همه‌ی تلاش‌های هدفمند و مداوم حکومت‌های اسلامی برای محروم‌کردن زنان از آموزش، آن‌ها هرگز نتوانسته‌اند مقاومت زنان را خاموش کنند. زنان، در اوج سرکوب، از مبارزه‌ی آموزشی دست نکشیده‌اند و تا امروز آن را ادامه داده‌اند.
