طاهره بتول
از ۱۹هم می، به عنوان روز جهانی «فرهنگ هزارگی» توسط هزاره‌ها، همه ساله در تمام نقاط جهان تجلیل می‌شود.
به گویش هزارگی «فرهنگ آزرگی» به فرهنگ قوم خاص «هزاره» اطلاق می‌شود که در مناطق مرکزی افغانستان «هزاره‌جات» زندگی می‌کنند. آنان از زمان عبدالرحمان به این سو در نقاط مختلف جهان به خصوص پاکستان و ایران مهاجر شدند و فعلا آن‌جا زندگی می‌کنند.
روز فرهنگ هزارگی چند سال قبل در کویته‌ی پاکستان توسط فرهنگیان هزاره به عنوان «روز جهانی فرهنگ هزارگی» نام‌گذاری شدند. بعد از آن همه ساله تمام هزاره‌‌های جهان از این روز استقبال و تجلیل می‌کنند.
امسال نیز از این روز توسط هزاره‌ها و شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی غیر هزاره در نقاط مختلف جهان به‌ویژه در شهر «کویته‌ی پاکستان» تجلیل شد. بسیاری از مردم در شبکه‌های مجازی لباس‌هایی با طرح‌های هزارگی و گلدوزی‌های سنتی بر تن کردند و با شعر و دست به دست کردن ویدیوهای حاوی فرهنگ و ادب هزارگی، از این روز استقبال کردند.
هدا خموش یکی از فعالان جنبش زنان افغانستان در فیس‌بوکش نوشته است: «دوستان و عزیزان هزاره‌ی من روز فرهنگ هزارگی بر شما مبارک باد. من لباس هزارگی ندارم؛ اما رسم و فرهنگش را دوست دارم.»
فرهاد دریا خواننده‌ی مشهور افغانستان در فیس‌بوکش نوشته است: «من ثمره‌ی ازدواج مادر تاجیک، پدر پشتون و مادر کلان نورستانی هستم. ای کاش در خانواده‌ی ما کسی، مثلا یک مادرکلان هزارگی هم می‌بود تا امروز روز فرهنگ هزارگی را، هم برای انسانیت و هم برای قومو بودن، تجلیل می‌کردم. آن‌چه مرا شیفته و شوقی مردم هزاره و فرهنگ هزارگی کرده، تشنگی آن‌ها به کسب علم و کمال، عدالت‌خواهی، هنرجویی و هنردوستی، صداقت، سخت‌کوشی و هم‌دیگر پذیری آن‌هاست.»
سیتا قاسمی یکی از خوانندگان زن افغانستان عکس خودش را در حالی که لباس هزارگی به تن دارد، همراه با آهنگ هم‌وطنش که به لهجه‌ی هزارگی اجرا شده است در فیس‌بوکش نشر کرده و امروز را تبریک گفته است.
آن‌چه در تجلیل از این روز برجستگی دارد حضور زنان هزاره است. اکثر کاربران رسانه‌های اجتماعی عکس‌هایی را شیر کرده‌اند که در آن لباس، وسایل زنتی و صنایع دستی زنان هزاره دیده می‌شود. تصاویر زیاد در فضای مجازی دست به دست می‌شود که در آن زنان و دختران هزاره مشغول نواختن دمبوره، گل‌دوزی، خامک‌دوزی، رفتن به سوی مکتب، سخنرانی در محافل، کار در مزارع و… دیده می‌شوند.
