نویسنده: محمد رجا
در ادامهی اخراج مهاجران افغان از ایران و پاکستان، دیدبان حقوق بشر نسبت به بازگرداندن اجباری این افراد، بهویژه زنان و دختران، ابراز نگرانی شدید کرده و خواستار توقف فوری این روند شده است.
هیدر بار، معاون بخش زنان دیدبان حقوق بشر، هشدار داده است که در شرایط کنونی هیچ کشوری نباید مهاجران افغان را به افغانستان بازگرداند، زیرا زنان و دختران در آن کشور با خطر آزار و اذیت جنسیتی و محرومیت از حقوق اساسی روبهرو هستند. او تأکید کرد که طالبان با ممنوعیت تحصیل دختران و کار زنان، در ایجاد بحران انسانی و نقض گستردهی حقوق بشر نقش اساسی دارند.
او همچنین از ایران و پاکستان خواست که به مهاجران افغان اجازه دهند بهطور امن و انسانی در این کشورها زندگی کنند. وی از توقف یا تعلیق روند اسکان مجدد افغانها در کشورهای غربی نیز ابراز نگرانی کرد و از این کشورها خواست مسیرهای مشخصی برای پذیرش مهاجران، بهویژه زنان، فراهم سازند.
در همین حال، برخی زنان افغان مقیم ایران میگویند در صورت بازگرداندن به افغانستان، تمامی حقوقشان سلب خواهد شد. مرضیه اخلاقی، یکی از آنان، به رسانهها گفت: «در افغانستان همه درها به روی زنان بسته است و اگر اخراج شوم، ممکن است هر بلایی سرم بیاید.»
فاطمه یسرا، مهاجر افغانستانی دیگر، نیز از افزایش فشارهای دولت ایران بر مهاجران خبر داد و گفت در صورت بازگشت، هیچ آیندهیی در انتظار آنان نیست.
دولتهای ایران و پاکستان از سال ۲۰۲۳ روند اخراج مهاجران بدون مدرک را آغاز کردهاند. از اول آپریل سال جاری، اخراج دارندگان کارت تابعیت (ACC) در پاکستان و برگههای سرشماری در ایران نیز آغاز شده است.
بر اساس گزارش کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR)، از آغاز آپریل تا کنون، بیش از ۲۱۶ هزار مهاجر از ایران و ۱۲۰ هزار مهاجر از پاکستان به افغانستان بازگردانده شدهاند که زنان و دختران نیز در میان آنان هستند. این نهاد بینالمللی نیز پیشتر نسبت به وضعیت زنان بازگشته از پاکستان ابراز نگرانی کرده بود.