نویسنده: فرزانه پناهی
حضور زنان ورزشکار افغانستانی در رقابتهای المپیک ۲۰۲۴ پاریس، به یکی از مسائل پیچیده و مناقشهانگیز تبدیل شده است؛ نمایانگر چالشها و تضادهای گستردهتری در زمینهی حقوق زنان و قابلپذیرشبودن طالبان در سطح بینالمللی میباشد.
در المپیک ۲۰۲۴ پاریس قرار است شش ورزشکار افغانستانی شرکت کنند که سه تن آنان دختران میباشند. اما گروه طالبان اعلام کرده است سه زن ورزشکار را که به نمایندگی از افغانستان شرکت میکنند، به رسمیت نمیشناسد.
طالبان، پس از به قدرت رسیدن در افغانستان، حضور زنان ورزشکار را در صحنهی ورزش به صورت مطلق ممنوع کرد. این ممنوعیت به وضوح نشاندهنده سیاستهای زنستیزانهی طالبان است و واکنشهای منفی جامعهی بینالمللی را به همراه داشته که به شدت اعتبار این گروه را تحت تأثیر قرارداده است. هدف طالبان از این اقدامات، دور نگهداشتن زنان از حوزهی عمومی و اجتماعی و جلوگیری از پیشرفت و شکوفایی آنها میباشد.
ازسویدیگر، کمیته بینالمللی المپیک (IOC) به شدت این محدودیتها را محکوم کرده و اعلام نمود که هیچ مقام طالبان اجازهی شرکت در بازیهای المپیک را نخواهد داشت. این موضعگیری قاطع نشاندهنده عدم پذیرش طالبان در سطح بینالمللی است. کمیته المپیک با تأکید بر حقوق زنان و برابری جنسیتی، تلاش دارد نشان دهد که جامعهی بینالمللی نمیتواند و نباید سیاستهای سرکوبگرانهی طالبان را بپذیرد.
تصمیم کمیته بینالمللی المپیک برای حضور افغانستان با تیم برابری جنسیتی در المپیک پاریس، اقدامی نمادین و معنادار است. این تصمیم نه تنها به حفظ جایگاه افغانستان در جامعهی بینالمللی ورزش کمک میکند، بلکه به نوعی واکنشی به محدودیتهای طالبان بر ورزش زنان محسوب میشود. حضور نمادین زنان افغانستان در المپیک، پیامی مهم در حمایت از حقوق زنان و مخالفت با سیاستهای سرکوبگرانه طالبان ارسال میکند.
طالبان با اعلام اینکه سه ورزشکار زن تیم ملی المپیک افغانستان را به رسمیت نمیشناسند، بار دیگر نشان دادند که به شدت با حضور زنان در ورزش و عرصههای عمومی مخالف هستند. این موضع طالبان تأییدکننده این امر است که این گروه همچنان به سیاستهای زنستیزانه خود پایبند است و حقوق زنان را نادیده میگیرد. این رویکرد نه تنها نقض آشکار حقوق بشر و برابری جنسیتی است، بلکه مانع توسعه و پیشرفت افغانستان نیز محسوب میشود.
در پی به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، این گروه اقدام به اعمال ممنوعیتها محدودیتهای گستردهای برحضور اجتماعی زنان کرده است. طالبان علاوه بر محدودیتها و ممنوعیتها در حوزههای آموزش، تحصیل و اشتغال، زنان را از حضور در ورزشگاهها نیز منع کرده و همچنین تیمهای ملی ورزشی که زنان در آن حضور داشتند را منحل کرده است. اما مناقشات پیرامون حضور زنان ورزشکار افغان در المپیک ۲۰۲۴ پاریس نشاندهنده مخالفت جدی جامعهی بینالمللی با سیاستهای زنستیزانهی طالبان است. این مخالفتها به تدریج موجب کاهش مقبولیت طالبان در سطح جهانی خواهد شد. تصمیم کمیته بینالمللی المپیک برای حمایت از تیم برابری جنسیتی افغانستان، پیامی قوی در حمایت از حقوق زنان و مخالفت با سرکوب آنان ارسال میکند.