نویسنده: سائمه سلطانی
در کنار سایر فجایع موجود در افغانستان، سازمان ملل اعلام کرده که پنج‌صدهزار کودک در معرض سوءتغذیه در این کشور قرار دارند.
ناامنی غذایی در افغانستان موضوعی تازه نیست؛ اما با حاکمیت طالبان و خروج سرمایه‌ها از کشور، حذف زنان از اقتصاد، تحریم‌های جهانی و بحران اقلیمی، روند نارسایی غذایی و سوءتغذیه کودکان را چند برابر کرده است.
با آن‌که آمریکا هفته‌ی چهل میلیون دالر و سایر نهادها و کشورها نیز میلیون‌ها دالر، تحت عنوان کمک‌های بشردوستانه، به کشور ارسال کرده‌اند، به‌نظر می‌رسد این میلیون‌ها دالر بیشتر روی استحکام پایه‌های ایدئولوژیک حکومت طالبان به مصرف می‌رسد تا تأمین مایحتاج خوراکی سی‌وچند میلیون انسان. چنان‌که در دوره‌ی جمهوریت تعداد مدارس دینی به پنج هزار می‌رسید، بر اساس گزارش دویچه وله به نقل از وزارت معارف طالبان در سال ۲۰۲۴ تعداد مدارس به بیش از ۲۱هزار مدرسه افزایش یافته است. ایجاد این مدارس، توزیع مواد درسی مذهبی و معاش مولوی‌های مدرس نیازمند پول‌های هنگفت است. البته قسمت زیاد این پول‌ها ممکن در قسمت خرید تجهیزات نظامی و جذب نیروی نظامی نیز به مصرف برسد. در مجموع احتمال مصرف کمک‌ها در بخش‌های تبلیغات ایدئولوژیکی و نیروهای نظامی بیشتر وجود دارد.
از طرف دیگر، فراموش نباید کرد که طالبان مافیای مواد مخدر نیز بوده‌اند و اکنون که حاکمیت را در دست گرفته‌اند، قدرت بیشتری در کاشت، کنترول و تجارت این مواد دارند. از آن‌جایی که زراعت پیداوار اساسی خانواده‌ها در این کشور شناخته می‌شود، با تصاحب زمین‌های آنان و کاشت مواد مخدر درآمد بیشتر خانواده‌ها از آنان سلب شده و چرخه‌ی فقرزایی سرعت می‌گیرد. گذشته از این‌که بحران اقلیمی عوامل آسیب‌زایی چون سیلاب‌ها و خشک‌سالی‌ها را به‌وجود آورده است، زراعت افغانستان را هم‌چنان متأثر کرده است.
برعلاوه‌ی این‌ها، سیاست کنترول بدن زنان توسط طالبان از عوامل دیگر معضل سوءتغذیه‌ی کودکان است. سال ۲۰۲۳ گزارش‌هایی از سطح شهرهای افغانستان به رسانه‌ها انتشار یافت که در آن طالبان دواخانه‌ها را از فروش قرص‌های ضدبارداری و کاندوم منع می‌کردند. عدم دست‌رسی زوجین به ابزار وقفه‌‌ی ولادتی از دلایل دیگر سوتغذیه‌ی کودکان و مادران به شمار می‌رود. بارداری‌های پی‌هم مادرانی که اسیر فقر عمیق‌اند چیزی به‌جا نمی‌گذارد تا به جنین‌اش برساند و در نتیجه جامعه با زنجیره‌ی بزرگی از کودکان متولدشده با سوءتغذیه مواجه می‌گردد؛ چنان که در کشور ما عملا وجود دارد. طب امروزی باور دارد، یک مادر حداقل حدود ۱۸ تا ۲۴ ماه و حداکثر تا ۳ الی ۵ سال نیاز دارد که انرژی از دست‌رفته‌اش را باز یابد و بدن‌اش آماده‌ی تغذیه و پرورش جنین بعدی گردد.
اکنون با این سیاست اسلامی طالبان، که روی خصوصی‌ترین ناحیه‌ی بدن زنان لنگر انداخته است، نسل جدیدی از کودکان سوءتغذی وارد جامعه می‌شود.
