نویسنده: محمد رجا
در پی حادثه‌ی تلخ قتل یک جوان ایرانی در مهدی‌شهر سمنان، موجی از اعتراضات علیه مهاجران افغانستانی در این منطقه به راه افتاده است. این اعتراضات که با اتهام دست داشتن یک تبعه‌ی افغانستانی در این قتل آغاز شد، به‌سرعت به فضایی مملو از نفرت و خشونت علیه کل جامعه‌ی مهاجران افغانستانی تبدیل شد.
تناقض در اظهارات: قاتل کیست؟
در حالی که رسانه‌های ایرانی و مقامات محلی انگشت اتهام را به‌سوی مهاجران افغانستانی نشانه رفته بودند، فرمانده‌ی انتظامی تهران، عباس‌علی محمدیان، با اظهاراتی خلاف جریان، اعلام کرد که قاتلان این جوان ایرانی، اتباع خارجی نبوده‌اند. این تناقض در اظهارات، بر ابهامات این پرونده افزوده و سؤالات بسیاری را بی‌پاسخ گذاشته است.
ویدیوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی، صحنه‌هایی تکان‌دهنده از اعتراضات را به تصویر می‌کشند. معترضانی که با شعارهای نژادپرستانه، مهاجران افغانستانی را تهدید به مرگ می‌کنند و خواستار اخراج جمعی آنان از مهدی‌شهر هستند. مقامات نیروی انتظامی سمنان نیز در اقدامی قابل‌تأمل، دستور اخراج ۲۵۹۵ مهاجر افغان از این منطقه را صادر کرده‌اند که این امر، نگرانی‌های عمیقی را در میان جامعه‌ی مهاجران افغانستانی برانگیخته است.
مهاجران در سایه‌ی وحشت و ناامنی
مهاجران افغانستانی ساکن مهدی‌شهر اکنون در ترس و ناامنی زندگی می‌کنند. محمد سحر، یکی از مهاجران ساکن این شهر، در گفت‌وگو با ما از محدودیت‌های اعمال‌شده علیه آن‌ها می‌گوید: «بیشتر مهاجران از ترس آزار و اذیت مردم و بازداشت توسط پولیس، در خانه‌های خود پناه گرفته‌اند. تهیه مایحتاج روزانه برای ما بسیار دشوار شده است.»
حسین‌علی رضوانی، مهاجر دیگری که در مهدی‌شهر ساکن است، از بازداشت‌ها و اخراج‌های گسترده خبر می‌دهد: «پلیس در تعقیب مهاجران است و هر جا که یک افغانستانی را ببیند، او را بازداشت و اخراج می‌کند.» او می‌افزاید: «اگر جرمی رخ داده باشد، مسئولیت آن با فرد یا افراد مجرم است، نه تمام جامعه‌ی مهاجر.»
تشدید اخراج‌ها و وضعیت اسفناک مهاجران
ایران در یک سال گذشته، برنامه‌ی اخراج مهاجران افغانستانی را تشدید کرده و طبق گزارش‌ها، صدها هزار نفر در این مدت به افغانستان بازگردانده شده‌اند. گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی نیز از وضعیت اسفناک و آسیب‌پذیری روزافزون مهاجران افغانستانی در ایران حکایت دارند.
در این میان، سوالاتی بی‌پاسخ می‌ماند: چرا با وجود اعلام رسمی عدم دخالت اتباع خارجی در قتل جوان ایرانی، هم‌چنان موجی از نفرت و خشونت علیه مهاجران افغانستانی ادامه دارد؟ چرا مقامات محلی به‌جای تمرکز بر شناسایی و مجازات عاملان واقعی جرم، اقدام به اخراج جمعی مهاجران می‌کنند؟ و چه کسی پاسخگوی تبعات انسانی این تصمیمات خواهد بود؟
