نویسنده: محمد رجا
در جدیدترین گزارش فدراسیون جهانی خبرنگاران، وضعیت ناگوار خبرنگاران افغانستانی پناهنده در ایران و پاکستان به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. این فدراسیون می‌گوید بسیاری از این خبرنگاران با مشکلات جدی در تمدید ویزا، هزینه‌های درمان و دسترسی به آموزش مواجه‌اند. این در حالی است که پس از تصرف افغانستان توسط طالبان در آگست ۲۰۲۱، رسانه‌ها با سرکوب شدید روبه‌رو شده و بحران‌های انسانی در کشور افزایش یافته است.
در این گزارش آمده است: «امروز، بیش از ۱.۶ میلیون افغانستانی در تبعید زندگی می‌کنند و با استبداد و سانسور روزافزون دست‌وپنجه نرم می‌کنند.» فدراسیون هم‌چنین اشاره کرده که با وجود آزادی‌های نسبی در دوران جمهوریت، چشم‌انداز رسانه‌ها اکنون در بدترین وضعیت خود قرار دارد.
این گزارش تأکید دارد که آزادی‌های اساسی رسانه‌ها در افغانستان به شدت محدود شده و قانون دسترسی به اطلاعات عملاً بی‌اثر شده است. فدراسیون جهانی خبرنگاران هم‌چنین افزوده است که رسانه‌ها به‌جای پوشش مستقل اخبار، به ابزار تبلیغاتی رژیم طالبان تبدیل شده‌اند.
از سوی دیگر، در حالی که جنگ‌های متوالی و بحران‌های داخلی میلیون‌ها افغانستانی را به پناهندگی واداشته، کمیساریای عالی ملل متحد تخمین می‌زند که بیش از ۶.۵ میلیون افغانستانی در پاکستان و ایران زندگی می‌کنند، اما تنها ۲.۱ میلیون نفر از آنان به‌عنوان پناهنده ثبت شده‌اند. بر اساس این گزارش، حدود ۲۰۰ خبرنگار افغانستانی در این دو کشور به‌عنوان پناهنده ثبت شده‌اند، اما آن‌ها با مشکلات فراوانی در تمدید ویزا، هزینه‌های درمان و دسترسی به آموزش روبه‌رو هستند.
فدراسیون جهانی خبرنگاران هم‌چنین اعلام کرده که در روزهای پس از تسلط طالبان، به بیش از ۱۰۰۰ روزنامه‌نگار کمک کرده است، اما منابع مالی این نهاد به‌سرعت به پایان رسید. این فدراسیون از سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ی طالبان که حقوق زنان را نقض می‌کند، انتقاد کرده و گفته است که تاکنون بیش از ۱۰۰ فرمان برای محدودیت زنان صادر شده است. این قوانین شامل ممنوعیت تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم و منع اشتغال زنان در سازمان‌های غیردولتی است.
فدراسیون جهانی خبرنگاران معتقد است که محدودیت‌های شدید و سرکوب رسانه‌یی در افغانستان نشان‌دهنده تلاش طالبان برای کنترل کامل فضای اطلاعاتی کشور است.
