نویسنده: محمد رجا
در روزهای اخیر، سخنان محمدجواد کرمی، رئیس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف ایران، درباره‌ی میزان مصرف نان توسط مهاجران افغان در کشور، واکنش‌های گسترده‌یی در فضای رسانه‌یی و شبکه‌های اجتماعی برانگیخته است.
آقای کرمی با بیان اینکه «ده میلیون مهاجر افغان در ایران بیشتر از ۹۰ میلیون ایرانی نان مصرف می‌کنند»، خواستار بازنگری در نحوه تخصیص یارانه‌ی نان شده و پیشنهاد داده است که یارانه‌ی نان به‌جای پرداخت به نانوایی‌ها، مستقیماً به شهروندان ایرانی پرداخت شود تا از بهره‌مندی مهاجران از این یارانه جلوگیری شود. وی اظهار داشته: «چرا باید ایرانی‌ها از جیب خود برای افغان‌ها نان ارزان تهیه کنند؟»
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که بخش بزرگی از جمعیت مهاجر افغان در ایران، به‌ویژه پناه‌جویان، از دست‌رسی به بسیاری از خدمات پایه مانند بیمه‌ی درمانی، آموزش رایگان و حمایت‌های دولتی محروم هستند. این گروه عمدتاً در مشاغل سخت، فیزیکی و کم‌درآمد فعالیت می‌کنند که معمولاً مورد استقبال نیروی کار داخلی قرار نمی‌گیرد.
بر اساس سازوکار فعلی توزیع یارانه‌ی نان، کمک‌های دولتی به نانوایی‌ها پرداخت می‌شود و یارانه نه به فرد خریدار بلکه بر اساس میزان آرد مصرفی و فروش ثبت‌شده در سامانه‌های نظارتی تخصیص می‌یابد. از این‌رو، تفکیک میان خریداران ایرانی و غیرایرانی در بهره‌مندی از یارانه عملاً موضوعیتی ندارد.
طرح چنین دیدگاه‌هایی، به‌ویژه از سوی مقام‌های مسئول، از سوی برخی تحلیل‌گران به‌عنوان نشانه‌یی از گسترش گفتمان مهاجرستیزانه در جامعه‌ی ایرانی تلقی می‌شود؛ گفتمانی که به‌رغم نقش پررنگ مهاجران افغانستانی در ساختار اقتصادی کشور، حقوق پایه‌ی آن‌ها را نادیده می‌گیرد.
