نویسنده: محمد رجا
وزارت امر به معروف و نهی از منکر گروه طالبان اعلام کرده است که شماری از کاربران شبکههای اجتماعی را به اتهام آنچه «فعالیت نامشروع» خوانده شده، بازداشت کردهاند. این اقدام در ادامهی فشارهای این گروه بر فضای مجازی و کاربران جوان آن در افغانستان صورت گرفته است.
سیفالاسلام خیبر، سخنگوی این وزارت، روز سهشنبه (۲۳ ثور) ویدیوهای دو تن از کاربران تیکتاک را منتشر کرده که این افراد از عملکرد خود ابراز پشیمانی میکنند. یکی از این افراد، کاربر مشهوری بهنام «هارون پکوره» است که در یک ویدیوی اجباری میگوید به دلیل گفتوگو با زنان در لایوهای تیکتاک، بازداشت شده است. او در این ویدیو تعهد میسپارد که دیگر با زنان صحبت نکند و از زنان در داخل و خارج از کشور میخواهد در برنامههای زندهاش شرکت نکنند.
تا کنون روشن نیست این ویدیوها تحت چه شرایطی ضبط شدهاند. برخی کاربران در شبکههای اجتماعی گفتهاند که طالبان در جریان بازداشت، موهای سر این کاربر را تراشیدهاند و آنان را به شدت شکنجه کردهاند.
در موردی دیگر، استخبارات طالبان در ولایت بغلان نیز شیرعلی مبارز، یکی دیگر از چهرههای شناختهشدهی تیکتاک را بازداشت کرده است. او بیشتر به تولید محتوای طنز و تفریحی میپرداخت و با برنامههای زنده در تیکتاک محبوبیت یافته بود. طالبان وی را نیز به «فعالیت نادرست» در فضای مجازی متهم کردهاند.
سخنگوی وزارت امر به معروف گروه فاشیستی طالبان با هشدار به کاربران شبکههای اجتماعی گفته است که استفادهی «نادرست، انحراف فکری، توهین، تعصب قومی و خلاف ارزشهای دینی» در این فضا جرم محسوب میشود. به گفتهی او، کاربران باید شبکههای اجتماعی را برای «تعلیم، اخبار موثق و کاروبار مشروع» به کار بگیرند.
طالبان پیش از این، در ماه ثور ۱۴۰۲، استفاده از تیکتاک و بازی پابجی را در افغانستان ممنوع اعلام کرده بودند. در آن زمان، سخنگوی این گروه گفته بود که این اپلیکیشنها باعث «گمراهی» جوانان میشوند.
در شرایطی که فرصتهای شغلی در افغانستان پس از بازگشت گروه طالبان به قدرت، به شدت محدود شده، بسیاری از جوانان با استفاده از تیکتاک و یوتیوب به درآمدزایی روی آوردهاند. با این حال، محدودیتهای جدید طالبان میتواند تنها راه کسب درآمد شمار زیادی از جوانان را نیز ببندد و سطح آزادیهای دیجیتال را در کشور بیش از پیش کاهش دهد.