ویرایش: جعفر رضایی
روزا لوکزامبورگ مشهورترین شخصیت تاریخی چپ در میان زنان است. وی به خاطر فعالیت‌های سیاسی‌اش سه بار به زندان رفت و سرانجام به گونه‌ی فجیعانه به قتل رسید، جسدش به رودخانه انداخته شد.
روزا لوکزامبورگ (۱۸۷۰ – ۱۹۱۹) در لهستان به دنیا آمد. از مهم‌ترین چهره‌های سوسیالیستی در آغاز قرن بیستم و از اصلی‌ترین بنیان‌گذاران حزب سوسیال دموکرات لهستان و لیتوانی و اتحادیه اسپارتاکیست بود.
در سال ۱۹۱۹ در پی خیزش ژانویه، از سوی دولت آلمان دست‌گیر و با دیگر رهبران حزب کمونیست آلمان از جمله کارل لیبکنِشْت، تیرباران شد. آرا و تئوری‌های او مکتبی را شکل داد که به لوکزامبورگیسم مشهور است.
روزا، بعد از اتمام دبیرستان به حزب کارگر لهستان پیوست. او ۱۸ ساله بود که به دلیل تعقیب‌شدن از سوی دولت به سوئیس فرار کرد. او در دانشگاه زوریخ در رشته‌های علوم انسانی از جمله فلسفه، سیاست و علوم اقتصادی به تحصیلات خود ادامه داد. تأثیرات او به عنوان نظریه‌پرداز سوسیال‌دموکراسی و مارکسیسم و مخالفت با نظامی‌گری بر جنبش سوسیال‌دموکراسی آلمان برجسته است.
روزا لوکزامبورگ در ۱۸۹۸ با گوستاو لوبک ازدواج کرد و آلمان را برای زندگی برگزید. وی بلافاصله به عضویت حزب سوسیال دموکرات آلمان در آمد و بعدها تبدیل به یکی از اعضای فعال جناح چپ این حزب شد. روزا، با کارل لیبکنشت در مخالفت با جنگ جهانی اول گروه بین‌المللی اسپارتاکوس را تاسیس کرد. به عنوان یک نویسنده‌ی سیاسی تعداد زیادی کتاب و مقاله‌های انتقادی و تحلیل‌های اقتصادی از خود برجای گذاشته است. او حتی در دوران زندان تا سال ۱۹۱۸ و در جریان قیام بزرگ مردمی معروف به «انقلاب نوامبر» به نوشتن در روزنامه‌‌ی «پرچم سرخ»، که به عنوان اولین زن، خود ناشرش بود، ادامه داد.
لوکزامبورگ، از جمله فعالان سیاسی بود که در اول ژانویه ۱۹۱۹ حزب کمونیست آلمان را بنیان نهادند. مرام‌نامه‌ی این حزب توسط وی نوشته شد. بعد از شکست قیام اسپارتاکوس، روزا همراه با کارل لیبکنشت، هم‌رزم خود، در پانزدهم ژانویه به طرز فجیعی به دست سربازان به قتل رسیدند.
آثار تئوریک و تأثیرات فعالیت عملی او در راه جنبش سوسیالیستی، همبستگی بین‌المللی و طبقه‌ی کارگر، علیه جنگ و میلیتاریسم از مرزهای آلمان بسیار فراتر رفت. تا امروز نیز روزا لوکزامبورگ به عنوان یکی از معروف‌ترین چهره‌های زنان سوسیالیست در جهان شناخته می‌شود.
